Jak znaleźć inwestora i sprzedać startup? Historia Agi Maciejowskiej po "exicie"
Aga Maciejowska jest startuperką i przedsiębiorczynią od 15 lat. W 2009 roku stworzyła swój pierwszy startup, po 10 latach go sprzedała i teraz pracuje nad startupem Planbe.eco, narzędziem dla firm do obliczania śladu węglowego i raportowania ESG (Environment,Social and Governance).
Jakie masz porady na to, żeby sprzedać startup?
Sukces składa się z wielu czynników. Głównym czynnikiem jest to, że warto robić startup, czyli produkt lub technologie, które będą używane. Technologia, która nie będzie witaminą, a tylko painkillerem, który spowoduje, że uśmierzy nasz ból, a nie będzie doraźnym środkiem. To jest najważniejsza rzecz, żeby mówić kiedyś o takim exicie.
Czasami trzeba mieć po prostu dużo szczęścia i dobry timing. Mój pierwszy startup to serwis wspomagający organizację eventów. Sprzedałam go pół roku przed pandemią. Całe szczęście, że nowi właściciele przetrwali pandemię.
Wyczucie czasu to jedna z najważniejszych cech dobrego przedsiębiorcy.
Poza tym, trzeba dużo obserwować, co się dzieje na rynku i jak podobne biznesy będą się rozwijać.
W jakim momencie zdecydowałaś sprzedać biznes?
W moim pierwszym startupie po 10 latach już nie miałam takiej mocy decyzyjnej, nie miałam takiej ilości udziałów. Ten tort udziałów był mocno pokrojony na wiele kawałków. Kiedy pojawili się nowi kupcy, byłam ostatnią osobą z founderów, która wychodziła. Potrzebowałam zrobić biznes, który ma wpływ na nasze życie, ale w którym też ja mam wpływ na to, co się w nim dzieje.
Co się staje w momencie, kiedy znajduje się kupiec, a macie 5 founderów?
Mówi się, że w startupie powinno być do 3 founderów, wtedy szybciej podejmuje się decyzje.
To też zależy od nowego właściciela. Jeśli on dobrze zna się na tematyce, ma know-how, ma kontakty, wie jak dalej rozwijać ten biznes, wtedy jest to komfortowa sytuacja dla foundera, ponieważ może “wyjść” od razu. Ale często jest tak, że co-founder musi jeszcze jakiś czas zostać w zależności od wewnętrznych ustaleń.
Każdy exit jest inny i trzeba zresztą o tym pamiętać.
Jakie są wyzwania dla startupowca teraz?
Świat dzieli się na ten przed i po pandemii. Teraz podzielimy go na ten, który był przed wojną w Ukrainie i na ten, który jest teraz. Jesteśmy w Polsce i za naszą granicą dzieje się wojna. Wiele czynników wpływa na naszą decyzję. Ciężko przewidzieć co będzie za rok, może dlatego robię startup, ponieważ on jest z reguły taką formą, która działa efektywniej w czasach nieprzewidywalnych.
Czy dla PlanBe.eco aktualnie szukasz inwestora ?
CEO’s, founderzy zawsze szukają inwestycji. Jeśli raz wejdziesz na drogę inwestycji, to wtedy zawsze będziesz pozyskiwać nowe inwestycje.
Albo decydujesz się, że od samego początku do samego końca będziesz finansować swoje przedsięwzięcie z własnych pieniędzy, albo jeśli chcesz rosnąć szybciej, masz bardziej konkurencyjny rynek, chcesz wejść na nowe rynki zagraniczne, to wtedy szukasz inwestora. Od rundy do rundy. Zamykasz jedną i zaczynasz zbierać kolejną.
Jak znaleźć odpowiedni zespół zmotywowany, aby robić startup?
Prowadzę biznes ideowy, więc wszystkie osoby, które u nas pracują, wspierają tę misję.
Teraz pracuje 11 osób.
Na tym etapie rekrutujemy z polecenia. Zdarzało się nam, kiedy zrekrutowaliśmy developerów IT, to korzystaliśmy z usług agencji zewnętrznej.
Najdłużej zostają osoby, które rozumieją specyfikę startupu. Tutaj działa zasada: jest ryzyko — jest zabawa. W startupie możesz przetestować się w różnych rolach, te działy się przeplatają.
W korporacji, żeby zobaczyć efekty, musisz długo czekać, natomiast w startupie dzieje się to bardzo szybko. Zaczynając, po dwóch miesiącach już możesz widzieć efekty. I to przyciąga niektórych specjalistów do startupu.
Czy ilość inwestycji ma wpływ na wynagrodzenie pracowników w startupie?
Przychody mają wpływ na to, jaki jest poziom wynagrodzeń w startupie. Jestem za tym, żeby nagradzać pracowników, ale też dostosować wynagrodzenia do tego, jaki mamy aktualnie cashflow. Mieliśmy sytuację, kiedy inflacja bardzo wysoko skoczyła, dlatego osobom, które miały najniższe pensje, podwyższyliśmy o wysokość inflacji. Uważaliśmy, że to sprawiedliwe.
Czy polskie środowisko sprzyja teraz rozwoju biznesu?
W Polsce jest mniej pieniędzy przeznaczane na inwestycje, jest mniejsza skłonność inwestorów do ryzyka. Są niższe wyceny, niż na Zachodzie. Myślę, że są kraje, w których o wiele lepiej prowadzi się startup. To jest na przykład UK, Niemcy lub US.
